توفیق یار گردید که در روز دوشنبه 17 اسفند ماه 1402 شمسی و بنا به دعوت موسسه علمی پژوهشی کلامنا ، به مدیریت حجه الاسلام سید مسعود مرتضوی در نشست بررسی آثار و اندیشه های علمی استاد و محقق ، فرهیخته تلاشگر جناب حجه الاسلام و المسلمین حاج سید علی شهرستانی که با همکاری مشترک معاونت پژوهشی دانشکده الهیات دانشگاه تهران و موسسه علمی پژوهشی کلامنا برگزار می گردید ، حضور یابم.
با موسسه پژوهشی علمی کلامنا چندین سال است که آشنایی داشته و در برخی از نشست های علمی ، پژوهشی ، دانشگاهی ، حوزوی آن در سال های پیش توفیق شرکت و حضور و ارایه سخن داشته ام.
این نشست در تالار شهید مطهری دانشکده الهیات برگزار گردید. نخستین بار بود که به این دانشکده گام می نهادم. فضای دانشجویی این دانشکده خوشبختانه فضایی آرامش دهنده ، و به گونه ای روح معنویت و روحانیت را در آن احساس نمودم!
به بیانی این فضا با شرایط و وضعیت اسفبار دیگر دانشکده ها و دانشگاهها بسیار متفاوت بود و لحظاتی چنین تصور نمودم که در یکی از مدْرس ها و مکان های تدریس حوزه علمیه قدم گزارده ام!
فضای دانشکده الهیات ، دانشجویان پسر و دختر ، همه با فضایی که در این چند سال و به ویژه در دو سال اخیر در جامعه ایرانی متاسفانه بوجود آمده است ، تفاوت فراوان داشته و قابل مقایسه نبوده و نیست!
دختران اغلب با پوشش زیبای حجاب کامل ( چه چادر ، و چه مانتو و روسری ) و پسران نیز با لباس هایی ساده و صورت های نورانی که نشان از درون پاک و اندیشه مذهبی و اصیل ، و به زبانی سنتی بود ، فضا و محیط دانشکده را با جذابیت ویژه ای که از آن به انرژی مثبت و معنویت در آسمان آن تعبیر می کنم ، فرا گرفته بود.
دانشکده الهیات از گذشته برای ادامه و گسترش فعالیت های ثمربخش خود مورد حمایت مادی و معنوی بزرگان دین و دانش، نظیر آیت الله العظمی بروجردی و آیت الله العظمی مرعشی نجفی قرار داشته است، که خلوص علمی و عملی و مادی این دو بزرگ و دیگر بزرگانی که در این مکان و فضای دانشکده ، حضور روحی و یا جسمی ، و نیز کمک مادی داشته اند ، همه در بوجود آوردن این فضای آرامش بخش موثر بوده ، و می باشد.
به هر تقدیر از پل رابط میان دانشکده قدیم به جدید ، که با هنرمندی از بالای خیابانی که این دو فضا را از هم جدا ساخته بود ، به هم پیوست داده بود گام زده ، و با استقبال یکی از مسوولین تشریفات دانشکده ، به تالار شهید آیه الله مطهری در طبقه دوم دانشکده راهنمایی شده و قدم به درون این مکان نهادم.
اساتید دانشکده ، تعدادی از اندیشمندان دانشگاهی حوزوی ، دانشجویان دانشکده الهیات دانشگاه تهران، چند روحانی ، برخی از افراد خاندان والا تبار شهرستانی ، و مسوولین موسسه علمی پژوهشی کلامنا ، جمعا در حدود چهل نفر گرد آمده بودند.
دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران (نام پیشین: دانشکده معقول و منقول) یکی از دانشکده های دانشگاه تهران است که در سال 1313 تاسیس شد. محل نخستین این دانشکده در مدرسه عالی سپهسالار قرار داشت و سه رشتهٔ ادبیات عرب ، علوم معقول و علوم منقول را ارایه می داد. این دانشکده در سال 1318 شمسی بنابر عللی تعطیل گردید ، تا این که در دوباره در سال 1321 شمسی در محل فرهنگستان علوم با 2 رشتهٔ علوم معقول و علوم منقول فعالیت خود را از سر گرفت.
این دانشکده در سال 1344 شمسی به دانشکده الهیات و معارف اسلامی تغییر نام داد و اکنون با 8 گروه آموزشی، 24 رشته در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکترا مشغول به فعالیت می باشد.
کتابخانه دانشکده در حدود یکصد هزار جلد منبع چاپی در اختیار دارد.
چهره های سرشناس متعددی از این دانشکده فارغ التحصیل شده اند که از آن میان می توان به شخصیت هایی همچون حسین الهی قمشه ای ، مهرداد اوستا ، شهید آیه الله محمد جواد باهنر ، علی زرندی ، مهدی کروبی ، شهید مرتضی مطهری و مصطفی ملکیان و …. اشاره کرد.
این نشست علمی با سخنرانی اساتید هییت علمی دانشکده الهیات دانشگاه تهران؛ دکتر عابدین مومنی ، دکتر فقهی زاده و دکتر مجید معارف به موضوع اندیشه های قرآنی حدیثی و فقه کلامی استاد سید علی شهرستانی که با حضور جمعی از نخبگان دانشجویی تحصیلات تکمیلی و اساتید هییت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی برگزار گردید. همچنین در این نشست ، دکتر سید حسن شهرستانی و سرانجام اینجانب مطالب و سخنانی ایراد گردید.
عنوان سخنرانی بنده ، ( خاندان شهرستانی در طول پنج قرن اخیر ) بود.
در کشور ایران از قدیم خاندان های سادات وجود داشته اند. گروهی از میان آنها به مقامات علمی رسیدند، به گونه ای که در زمان خود شهرت بسزایی یافته، آوازه آنها در اقصیٰ نقاط کشور و حتی جهان پیچید.
درباره خاندان های سادات اگر چه به صورت پراکنده و در لابه لای کتاب ها مطالبی آمده است، ولی به صورت مدوّن در جایی دیده نشده است.
بر طبق پژوهش ها ، ضمن بیان شش شاخه اصلی سادات موجود در ایران، از بیش از 55 خاندان معروف دانشور سادات شیعه ایران یاد شده است. خاندان های معروف دانشور سادات شیعه ایران آنچه که در تاریخ بدست آوردم عبارتند از :
خاندان های دانشور سادات هاشمی – خاندان جعفری – خاندان زینبی در ایران – خاندان عقیلی در ایران – خاندان معروف دانشور سادات علوی (محمدی) – خاندان معروف دانشور سادات حسنی – خاندان معروف دانشور سادات حسینی – خاندان گلستانه – خاندان بحر العلوم – خاندان بروجردی – خاندان روحانی – خاندان طباطبایی قمی – خاندان قاضی – خاندان مدرس – خاندان اشکوری – خاندان امامی اصفهانی – خاندان خامنه ای – خاندان خسروشاهی – خاندان دستغیب شیرازی – خاندان دشتکی – خاندان زنجانی – خاندان سدهی میر دامادی – خاندان شبیری زنجانی – خاندان شهرستانی – خاندان شهیدی – خاندان طالقانی – خاندان قایم مقامی – خاندان قزوینی – خاندان کاشانی – خاندان مرعشی – خاندان میرزای شیرازی – خاندان میلانی – خاندان معروف دانشور سادات موسوی – خاندان آیت الهی شیرازی – خاندان آیت الهی یزد – خاندان اصفهانی – خاندان بجنوردی – خاندان صدر – خاندان بهبهانی – خاندان جزایری – خاندان خمینی – خاندان خوانساری – خاندان رودباری – خاندان شیرازی – خاندان کشفی – خاندان گلپایگانی – خاندان مشعشعی – خاندان میر عبدالباقی رشتی – خاندان میر لوحی – خاندان های معروف دانشور سادات رضوی – خاندان قصیر – خاندان مدرس رضوی – خاندان ناظری و خاندان موسوی خلخالی
در طول چند قرن اخیر، یکی از خاندان های نامدار جهان اسلام، خاندان شهرستانی است که در ایران و عراق مشهورند و خدمات چشمگیری داشته اند.
خاندان شهرستانی از خاندان های قدیمی و با نفوذ اصفهان در دوره صفویه بودند. این خاندان از نوادگان حضرت موسی بن جعفر علیه السلام بشمار آمده و در محله ( جی ) اصفهان زندگی می کردند و از آنجا که جی در اصفهان قدیم ، شهرستان خوانده می شد، به سادات شهرستانی شهرت یافته بودند. اعضای خاندان شهرستانی از دوران شاه اسماعیل اول وارد دربار شدند. اولین چهره برجسته این خانواده صدرالدین اسماعیل میرشریف شهرستانی بود که مستوفی الممالک (وزیر دارایی) شد. پس از او این سمت به پسرش امیرابوالفتوح شهرستانی رسید که در دوران شاه طهماسب اول ، ناظر عمارات شریفه (حرم معصومین ع و امامزادگان) بود.
میرزا محمد، فرزند امیر ابوالفتوح هم سیدی فاضل، فقیه و صاحب فتوا بود و فتاوایش در میان فقهای عصر اعتبار خاصی داشت ولی هیچ گاه مناصب و مشاغل دولتی را نپذیرفت. پسر او امیر جلال الدین حسن، سومین صدر اعظم از هفت صدر اعظم شاه عباس اول بود. نوادگان امیرجلال الدین اغلب در لباس علم بودند، از جمله میرزا روح الله شهرستانی (مقارن شاه سلطان حسین صفوی) و سید محمدمهدی شهرستانی که از علمای معروف کربلا در اواخر قرن دوازدهم بود.
خاندان شهرستانی همواره در طول تاریخ خصوصاً در چند قرن اخیر یکی از بیوت عالم پرور در میان مرکز علمی و فرهنگی مهمّ جهان اسلام به ویژه در عراق و ایران بوده اند و در دامن خود شخصیّت هایی فقیه، عارف، حکیم و پرهیزگار پرورش داده اند. دودمان شهرستانی در مناطق کربلا، نجف، کاظمین، کرمانشاه ، همدان و اصفهان پراکنده بودند و از پارسایان نیک اختر به شمار می آمدند. ستارگان فروزان این خاندان، که ریشه در آسمان عصمت اهل بیت ـ علیهم السلام ـ داشتند، یکی پس از دیگری جهان را از پرتو اکسیری ، دانش و ایمان سرشار ساخته بودند.
در اینجا به شرح حال کوتاهی از برخی چهره های نامدار این سلسله اشاره می شود:
1- آیهالله حاج میرزا سید محمدحسین شهرستانی فرزند میر سید محمدعلی ابن میر سید محمدحسین حسینی مرعشی حایری، مشهور به شهرستانی.
وی یکی از علمای بزرگ امامیه در قرن اخیر بود که در علوم اسلامی تبحّر داشت.وی فقیهی توانا، حکیمی محقق، ادیبی نامدار، محدّثی خبیر و دارای قدرت حافظه و سرعت انتقال مطالب بود و از مراجع تقلید ذی نفوذ کربلا به شمار می رفت. وی دارای اخلاق نیکویی بود و به حلّ و فصل امور مردم و قضای حوایج آنان اهتمام وافر داشت. میرزا سیدمحمدحسین از شاگردان خاصّ علامه شیخ محمدحسین حایری اردکانی(قدس سره) بود و تمام اوقات شریفش به اذکار و عبادات و انجام وظایف دینی و قضای حوایج مسلمین و اقامه جماعت در صحن مقدس حسینی سپری گردید.
صاحب گنجینه دانشمندان می نویسد: «وی از دوازده سالگی مشغول تالیف بوده و در رشته های مختلف علوم اسلامی جمعاً دارای 31 تالیف است.»
این عالم بزرگوار در سال 1315 ق. در کربلا رحلت کرد و در رواق حرم مطهر حسینی دفن شد.
2- آیهالله حاج میرزا سیدعلی حایری شهرستانی.
وی از اعاظم علمای امامیه در کربلای معلّا و از مشایخ اجازه روایتی مرحوم آیهالله العظمی سیدشهاب الدین مرعشی نجفی و دارای تالیفات متعدد بود. در رجب سال 1344 ق. درکربلا در گذشت و در جوار پدر بزرگوارش (سید محمدحسین شهرستانی) به خاک سپرده شد.
3- آیهالله میرزا محمدمهدی شهرستانی فرزند سیدابوالقاسم.
وی نیز از چهره های برجسته خاندان جلیل القدر شهرستانی است. در سال 1316 ق. در کربلا رحلت کرد و در همان جا به خاک سپرده شد.
ایشان از صاحب حدایق، شیخ یوسف بحرانی و ملا احمد نراقی مستنداً روایت می نموده و صاحب مقامات و کرامات بوده است.
از شیخ زین العابدین سلماسی صاحب کرامات، و از ملازمان سید بحرالعلوم نقل شده است: چون سید بحرالعلوم بیمار شد و کسالتش سخت شد، من به همراه جمعی در خدمتش بودیم. سید فرمود: من تمایل داشتم که شیخ حسین نجفی – که در آن زمان در زهد و ورع و فضیلت کم نظیر بود – برجنازه من نماز بخواند؛ لکن آقا میرزا مهدی شهرستانی بر من نماز خواهد خواند. چون میرزا مهدی در کربلا بود. تعجب کردیم. بعد از اندکی سید از دنیا رفت و ما او را تشییع کردیم و جنازه مطهرش را به صحن مقدس علوی آوردیم و تمامی بزرگان، فقها و مشایخ نجف در تشییع جنازه او حاضر بودند؛ ولی از میرزا مهدی خبری نبود و من در اندیشه سخن سید بحرالعلوم بودم؛ زیرا هیچ گاه از او خلاف نشنیده بودم. چون جنازه ایشان برای نماز آماده شد، ناگهان دیدم میرزا مهدی شهرستانی با لباس سفید و قامتی نورانی وارد صحن مطهر علوی گردید. پس همگی او را جهت نمازگزاردن مقدم داشته، تمامی حضّار به او اقتدا کردند.
4- میرمحمدعلی، معروف به سیّد هبهالدین شهرستانی.
وی از عالمان فاضل و بزرگان سادات شهرستانی است که نزد آیات عظام: میرزا حبیب الله رشتی، محمد کاظم خراسانی، سید محمد کاظم یزدی و شریعت اصفهانی دانش آموخته و با دریافت اجازه های اجتهاد از این بزرگواران به مقام اجتهاد نایل گردیده بود.
میر محمد علی در زمان استقلال عراق و نیز حکومت ملک فیصل، مدت کوتاهی به مقام وزارت معارف عراق منصوب شد و منشا خدمات ارزنده ای گردید. همچنین در سال 1342 ق. به درخواست حکومت وقت عراق و تاکید علمای نجف، ریاست دیوان عالی تمییز، که به مجلس تمییز جعفری موسوم بود، به او تفویض شد تا اینکه در سال 1353 ق. از طرف استان بغداد، به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شد. بعد از انحلال مجلس در ذیحجه همان سال، تمام اوقات خود را صرف تالیف و تصنیف نمود و آثار گرانقدری برجای گذاشت. از تالیفات معروف او ( الهییه و الاسلام ) است که بارها به چاپ رسیده و به فارسی هم برگردان شده است.
وی در سال 1385 ق. در بغداد رحلت کرد و در صحن کاظمین دفن شد.
آیه الله سید علی شهرستانی از خاندان مرعشی شهرستانی وپدر وی حجه الاسلام و المسلمین سید عبد الرضا شهرستانی از روحانیون وعلمای بنام کربلا که تولیت مدرسه مرحوم آیه الله العظمی بروجردی و دیگر مدارس و نیز کتابخانه این خاندان در کربلا را بر عهده داشت. شخصیتی فعال و خدمتگزار در کربلا بود که هیچگاه در خدمت و فعالیت آرام نمی گرفت. مادر ایشان فرزند سید محمد طاهر بحرانی از عالمان بزرگ آن دیار بود. برادر ایشان حجه الاسلام و المسلمین خدمتگزار نامی حوزه های علمیه و یکی از شخصیت های برجسته و مشهور اسلامی در جهان ، حاج سید جواد شهرستانی است که از شخصیت های شناخته شده نه تنها شیعه بلکه مسلمان جهان و داماد مرجع شیعیان آیه الله العظمی سید علی سیستانی است.
از آنجا که تا مقداری از تاریخ و زندگی و عملکرد های مراجع در طول چند قرن گذشته اطلاع داشته ، و به ویژه در بیش از نیم قرن اخیر با مراجع بزرگوار فراوانی در حوزه علمیه نجف اشرف و قم مقدس آن هم به علًت شخصیت محوری پدرم مرحوم شهید آیه الله حاج شیخ احمد انصاری قمی از نزدیک و از دوران نوجوانی تا کنون ، ارتباط نزدیک داشته و دارم ، قاطعانه باید عرض کنم که تنها خاندانی که برجستگان علمی ، حوزوی آنان علاوه بر جایگاه علمی ، دارای ویژه خدمتگزاری در طول پنج قرن گذشته ، از دوران صفویه تا کنون بوده اند ، خاندان شهرستانی می باشد.
اینجانب تلاش و تحقیق فراوان در زندگی نامه برجستگان این خاندان در تاریخ ، و نیز از شخصیت های کنونی حاضر از آنان که هریک از رجال علمی ، حوزوی ، دانشگاهی ، و اجتماعی هستند ، پرسش نمودم ، به پاسخی که به دنبال آن بودم ، دسترسی پیدا نکردم!
حقیر معتقدم که در برخی از ویژگی ها ، همچون ویژگی خدمتگزاری به جامعه و مردم ، اتفاقی نمی تواند باشد!
من به دنبال حرکت و خدمت و یا اقدامی مهم ، در نیای خاندان شهرستانی بوده و هستم که در نتیجه آن ، و یا دعایی خالصانه و از اعماق قلب ، به این خاندان صورت گرفته باشد که همواره بزرگان از این خاندان ، مراجع تقلید و حوزویان و دانشگاهیان آنان ، با ویژگی خدمت به جامعه و رفع نیازهای مردم همراه باشد.
مراجع تقلید و بزرگان حوزوی در طول تاریخ نوعا با جایگاه برجسته علمی و حوزوی خود ، به موقعیت والایی در دوران خود دست یافته اند ، گو اینکه ممکن است شخصیتی همچون مرحوم آیه الله العظمی سید ابو الحسن اصفهانی ، از ویژگی علمی و خدمات اجتماعی برخوردار بوده است ، و یا مرحوم صاحب ریاض که مرجع علمی دوران خود بوده است نیز از این ویژگی بهره مند بوده و خدمات فراوان را در کربلای دوران خود تقدیم داشت ، اما سخن من این است که خاندان شهرستانی در طول پنج قرن گذشته ، یکی پس از دیگری از صفت علم و خدمت به مردم و رفع نیازمندی ها و جز این ها برخوردار بوده اند که می توانم اظهار نمایم ، این خاندان از این سو ، نظیر در تاریخ گذشته و کنونی نداشته اند!
درود و رحمت الهی بر آیه الله وحید بهبهانی که در سایه تدریس و علمش افرادی همچون مهادی اربعه بالیده شدندکه هر یک سر سلسله خاندانی بزرگ در تاریخ شیعه شدند که یکی از آن ستارگان، مرحوم آیه الله میرزا مهدی شهرستانی بود که یکی از بزرگان برجسته خاندان شهرستانی است و امروز عمید و استوانه این خاندان دانشور و خدمتگزار جناب حجه الاسلام و المسلمین حاج سید جواد شهرستانی است که تا چراغ علم و دانش و ایمان و تقوا روشن است ، این شخصیت نامی جهان اسلام هم خوش خواهد درخشید.
به هر تقدیر نیای اعلای استاد سید علی شهرستانی ، سید محمد حسین شهرستانی (ازمراجع تقلید و نوه دختری وحید بهبهانی )بود. از علمای دیگر این خاندان می توان به میرزا مهدی شهرستانی (از مهادی اربعه :چهار مرجعی که در زمان خود همگی اسمشان مهدی بود)، میرزا محمدعلی شهرستانی (ازمراجع تقلید گذشته)، سید هبه الدین شهرستانی ، سید جعفر شهرستانی و سید احمد شهرستانی را نام برد.
او پس از آموختن دروس آغازین، تحصیلات خود را در حوزه علمیه کربلا ادامه داد وتا پایان لمعتین به فراگیری علوم حوزوی اهتمام ورزید و پس از عزیمت به ایران وسکونت در شهر مشهد تحصیلات حوزوی را نزد بزرگان آن حوزه ادامه داد. مکاسب را ازمحضر آیه الله میرزا علی فلسفی ، رسایل وکفایه را در محضر آیه الله سید حسن مرتضوی ومنظومه را در محضر آیه الله سید عزً الدین زنجانی فراگرفت.
پس از اتمام سطح، در دروس خارج آیات میرزا علی فلسفی، سید ابراهیم علم الهدی، سید حسن مرتضوی وسید حسین شمس شرکت نموده و به تقریر دروس ایشان پرداخت.
در سال 1358 در کنار شرکت در درس ها با نگارش مقالاتی چند در مجله های الارشاد، الجهاد، نداء الاسلام، تراثنا، المصباح و غیره و تالیف کتاب در زمینه فقه مقارن، امامت، دفع شبهات، لغت وعلوم قرآن و حدیث، به فعالیت های فرهنگی به صورت متمرکز پرداخت. کتاب های تالیفی او به زبان عربی بوده و برخی از آن ها به زبان های فارسی، انگلیسی، اردو، اندونزی، فرانسوی و ترکی از طرف «موسسه انصاریان»، «مجمع جهانی اهل البیت»، «موسسه امام علی» و «موسسه مومل» در لکنهو هندوستان واندونزی ترجمه شده است. کتاب ایشان با نام (منع تدوین الحدیث ) ، با پیشنهاد دکتر محمد عماره وتصویب شیخ دانشگاه الازهر ، طنطاوی به عنوان کمک درسی در دانشکده اصول الدین دانشگاه الازهر قاهره انتخاب شده است. کتاب ( الاذان بین الاصاله والتحریف ) در بیست و دومین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی تشویق گردید. و کتاب ( جمع القرآن نقد الوثایق و عرض الحقایق ) ، به عنوان اثر برگزیده هجدهمین همایش کتاب سال حوزه انتخاب گردید.
از ایشان تالیفات فراوانی تا کنون به زیور چاپ رسیده است که مورد استفاده محققین حوزوی و دانشگاهی قرار دارد.
دیگر از برجستگی های دست نگاشته های ایشان ، عدم تقلید در نوشتار و اثبات مسایل و موارد مورد بحث وی بشمار می آید.
و نیز دیگر ویژگی تالیفات استاد شهرستانی ، عناوین تازه وی در بحث ها می باشد.
تالیفات استاد تا کنون عبارتند از :
• تاریخ اختلاف المسلمین فی وضوء: اسبابه ودواعیه (جلد اول از موسوعه وضوء النبی). ترجمه فارسی آن در دو ویرایش از طرف دو مترجم منتشر شده است.
• مناقشه ما رواه الصحابه فی صفه و ضوءالنبی: مرویات عثمان بن عفان (جلد دوم از موسوعه وضوء النبی). ترجمه فارسی آن به چاپ رسیده است.
• مناقشه ما رواه الصحابه فی صفه و ضوءالنبی: مرویات سبعه آخرین من الصحابه (جلد سوم از موسوعه وضوء النبی). ترجمه فارسی آن به چاپ رسیده است
• آیه الوضوء واشکالیه الدلاله بین القراءه والنحو الماثور (جلد چهارم از موسوعه وضوء النبی).
• منع تدوین الحدیث (در 2 جلد) . ترجمه انگلیسی و فارسی آن چاپ شده و به زبان های ترکی، اردو، مالایو و فرانسوی هم ترجمه شده است.
• جمع القرآن: نقد الوثایق وعرض الحقایق: قراءه تحلیلیه عقدیه جدیده (در 2 جلد) ترجمه فارسی آن تحت عنوان جمع و تدوین قرآن کریم در 2 جلد به چاپ رسیده است.
• امیّه النبی: بین مشهور المسلمین و کتاب رب العالمین.
• المدخل الی الفقه الکلامی.
• تاریخ الحدیث النبوی الشریف: و مضاده قریش له تدوینا و تحدیثا قراءه عقدیه. 1: عهد رسول الله (قبل البعثه الی سنه 11 ه).
• الحدیث النبوی وموثرات الهوی والموروث الجاهلی علیه. ترجمه فارسی آن تحت عنوان جستاری در تاریخ حدیث به چاپ رسیده است.
• حی علی خیر العمل الشرعیه والشعاریه (جلد اول از موسوعه الاذان بین الاصاله والتحریف که با نام الاذان بین الاصاله والتحریف نیز چاپ شده است. ترجمه فارسی آن تحت عنوان پژوهشی دربارهٔ اذان به چاپ رسیده است.
• اشهد ان علیاً ولی الله بین الشرعیه والابتداع (جلد سوم از موسوعه الاذان بین الاصاله والتحریف). ترجمه فارسی آن تحت عنوان جایگاه اشهد ان علیاً ولی الله در اذان به چاپ رسیده است.
• الصلوه خیر من النوم الوجه الاخر. ترجمه فارسی آن تحت عنوان بانگ خلافت در اذان وارسی لایه های درونی الصلاه خیر من النوم به چاپ رسیده است.
• صلاه النبی و سلسله المحدثات الداخله فی ها – القبض والارسال.
• صلاه النبی و سلسله المحدثات الداخله فی ها – آمین.
• لماذا الاختلاف فی الوضوء ترجمه فارسی آن با عنوان اختلاف در وضو چرا به چاپ رسیده است.
• وضوء عثمان بن عفان من النشاه الی الانتشار.
• وضوء عبدالله بن عباس و دور السیاسه فی اختلاف النقل عنه.
• بانگ امامت در اذان.
• المنهج الاستدراکی النقدی: فی اللغه و دور السید علی خان المدنی فی تطویره و تنمیقه. ترجمه فارسی آن تحت عنوان نقد و استدراک در لغت عرب به چاپ رسیده است.
• من هو الصدیق؟ و من هی الصدیقه؟. ترجمه فارسی آن تحت عنوان تاملی در مفهوم یک لقب واردوی آن بنام صداقت القاب به چاپ رسیده است.
• زواج ام کلثوم: الزواج اللغز: قراءه فی نصوص زواج عمر من ام کلثوم بنت علی. ترجمه فارسی آن تحت عنوان معمای ازدواج ام کلثوم و اردوی آن بنام عقد ام کلثوم به چاپ رسیده است.
• التسمیات بین التسامح العلوی والتوظیف الاموی: دراسه تحلیلیه حول سبب تسمیه بعض اولاد الایمه باسماء الخلفاء.[21] ترجمه فارسی آن تحت عنوان نام خلفا بر فرزندان امامان بن مایه ها پیرایه ها به چاپ رسیده است.
• توثیق فقه الامامیه من الصحاح والسنن. ترجمه فارسی آن تحت عنوان با اندیشوران مسلمان به چاپ رسیده است.
• عارفاً بحقکم. ترجمه فارسی آن تحت عنوان آستان ارادت به چاپ رسیده است.
• تربه الحسین و تحول ها الی دم عبیط. ترجمه فارسی آن تحت عنوان تربت خونین و ترجمه اردوی آن با عنوان تربت خوب بار به چاپ رسیده است.
• المصحف المنسوب الی امیر المومنین علی علیه السلام فی الخزانه الغرویّه عرض ودراسه.
• الفیه السید المرتضی فرصه للتعریف بالفقه الکلامی.
سرانجام سخنان خود را با این مطلب که بطور کلی می توان خاندان شهرستانی را از خاندان های برجسته و مشهور پنج قرن گذشته بشمار آورد که شخصیت های علمی و سیاسی و اجتماعی و دانشگاهی مشهوری را به جامعه تقدیم داشته است که در این راستا و در دو قرن گذشته بزرگان علمی و حوزوی این خاندان در کربلا نقش آفرین بوده و هم اکنون نیز نقش آفرینی آنان ادامه دارد ، به پایان بردم.
آن گاه در جلسه نشستی که پس از نماز جماعت و صرف نهار با حضور اساتید و ریاست دانشکده و نیز مسوولین فرهنگی آن تشکیل گردید ، اینجانب را عضو بنیاد حامیان دانشکده الهیات قرار دادند و در این راستا لوحی را به حقیر تقدیم نمودند که بدان افتخار می ورزم. سپس در خدمت دکتر شیخ و دیگر عزیزان ، به بازدید از دانشکده و بخش های گوناگون آن پرداخته و در جریان نیازهای این دانشکده و دانشجویان آن قرار گرفتم و نسبت به تامین بخشی از آنها قول مساعد دادم
. علاوه بر این آیه الله سید علی شهرستانی نیز به طور افتخاری عضو بنیاد حامیان الهیات شده و لوح مربوط به آن را به امضای خود مزین کردند.
عضو فرهنگستان علوم پزشکی ایران
جمعه ، 25 اسفند ماه 1402
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "در دانشکده الهیات دانشگاه تهران" هستید؟ با کلیک بر روی عمومی، اگر به دنبال مطالب جالب و آموزنده هستید، ممکن است در این موضوع، مطالب مفید دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "در دانشکده الهیات دانشگاه تهران"، کلیک کنید.
