قطعه سازان صنعت خودرو در سال گذشته با مشکلات متعددی از جمله تأمین مواد اولیه افزایش قیمت مداوم مواد در عین قیمت گذاری دستوری قطعات تولیدی افزایش مطالبات از خودروسازان و… مواجه بودند که این مسائل تأثیرات منفی بر تولید و اشتغال در این صنعت داشته که به گفته کارشناسان رفع این چالش ها نیازمند توجه ویژه مسئولان است.
به گزارش گولوپ صنعت قطعه سازی خودرو به عنوان یکی از ارکان اصلی زنجیره تأمین خودروسازی نقشی حیاتی در اقتصاد کشور ایفا می کند. این صنعت در سال ۱۴۰۳ با چالش های متعددی روبه رو شد که نه تنها تولید را تحت تاثیر قرار داد بلکه اشتغال چندین هزار نفر را نیز به خطر انداخت.
مشکلات تأمین مواد اولیه و نقدینگی
یکی از مشکلات اساسی قطعه سازان در سالی که گذشت تأمین مواداولیه بود؛ در حقیقت تامین نقدینگی و وصول مطالبات قطعه سازان سبب گرفتاری این صنعت شد. از یکسو افسارگسیخته قیمت مواداولیه به سرعت به روز می شد اما قیمت قطعات همچنان ثابت می ماند.
قیمت های فروش قطعات علی رغم افزایش قیمت های مواداولیه و نهاده های تولید بصورت درست و به اندازه کافی در سال ۱۴۰۳ اصلاح نشد و قطعه سازان با زیان قابل توجهی روبرو شدند.
همین موضوع در روند تولیدات این صنعت و به دنبال آن تولید خودرو در کشور اثرگذار بود؛ یکی از علل کاهش ۳۱ درصدی تولید خودروسازان داخلی می توان مشکلات قطعه سازان در تامین نقدینگی لازم افزایش بدهی خودروسازان به قطعه سازان و عدم به روزرسانی قراردادهای فی مابین قطعه ساز و خودروساز دانست.
قیمت گذاری دستوری و تأثیر آن بر صنعت
قیمت گذاری دستوری خودرو و قطعات آن یکی دیگر از معضلات جدی صنعت در سال ١۴٠٣ بود.
آنطور که آرش محبی نژاد- دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه سازی خودرو کشور- در این باره عنوان کرده ”با اصرار به قیمت گذاری دستوری و اختلاف قیمتی ایجاد شده میان کارخانه و بازار در حال دادن یارانه سیاه به خودرو هستیم؛ این سیاست قطع به یقین به ضرر خودروساز قطعه ساز و مصرف کننده نهایی است. ”
مشکلات تخصیص ارز و تأثیر آن بر تولید
تأخیر در تخصیص ارز و مشکلات مرتبط با آن نیز از دیگر چالش های قطعه سازان در سال ۱۴۰۳ بود. دشواری تأمین مواد اولیه داخلی و خارجی و تسویه خریدهای اعتباری و ارزی از مشکلات جدی زنجیره تأمین خودروسازی کشور طی سال های اخیر بوده که در سال گذشته بیشتر دامن گیر صنعت قطعه سازی کشور شد.
آخرین وضعیت بدهی خودروسازان و مطالبات قطعه سازان
طبق آخرین آماری که از وضعیت مطالبات قطعه سازان از خودروسازان در بهمن ماه ارائه شد تا اواخر بهمن ماه زیان انباشته دو خودروساز بزرگ حدوداً ۲۵۰ هزار میلیارد تومان و بدهی جاری این دو خودروساز بیش از ۴۵۰ هزار میلیارد تومان رسید.
از سوی دیگر بدهی کل خودروسازان کشور (شامل خودروسازان خصوصی و دولتی) به زنجیره تامین که بحث معوقه و تعیین تکلیف نشده است بالای ۴۵ هزار میلیارد تومان برآورد شد؛ علاوه بر این کل بدهی دو خودروساز بزرگ به زنجیره تامین ۱۱۰ هزار میلیارد تومان است. این ١١٠ همت بدون تعدیل های قیمت بدهی هایی محاسبه شده که بخش زیادی از آن تا پایان سال به حساب شرکت های قطعه ساز واریز نشد؛ این شرایط در حالی بود که خودروسازان ۹۰ هزار میلیارد تومان در قالب چک های خرید دین اوراق گام و… بدهی کل معوق و تعیین تکلیف نشده داشتند.
قطعه سازان از این موضوع در حقیقت به نوعی آینده فروشی یاد می کنند که آینده فروشی خودروساز در قالب ابزارهای تامین مالی زنجیره ای است.
این میزان بدهی عنوان شده درحالیست که حدود ۵۰۰ هزار میلیارد تومان از شکاف بازار (سوبسید سیاه) در بازار توزیع شده که به اعتقاد کارشناسان این حوزه به جیب هیچ کس جز آن افراد خوش شانس و واسطه که در قرعه کشی ها برنده و از درب کارخانه خودرو خریداری و در بازار آزاد فروخته شد نرفته و عملاً این ۵۰۰ هزار میلیارد تومان دور ریخته شده است؛ در حقیقت نه به جیب مردم رفته و نه حتی خودروساز و قطعه ساز از آن منتفع شده اند.
در این رابطه قطعه سازان به صراحت اعلام کردند که خود آن ها هم برای خرید خودرو باید به قیمت آزاد و بیرون از کارخانه خریداری انجام دهند و حتی خودروسازان حاضر نشده با مطالبات معوق قطعه سازان همان خودروهایی که قطعاتش را به قیمت پایین تحویل شان داده بودند تهاتر کنند!.
همچنین آن ها معتقد که تعیین قیمت خودرو به صورت دستوری و ریالی در مقابل قیمت گذاری مواداولیه تولید بر مبنای نرخ ارز اشتباه است؛ بنابراین باید همسان سازی نحوه قیمت گذاری ها صورت بگیرد.
نگرانی ها نسبت به چینی زه شدن صنعت خودرو ایران
یکی از نگرانی ها و هشدارهای جدی صنعت قطعه سازی کشور در سال ١۴٠٣ نگرانی نسبت به ”چینی زه” شدن این صنعت بود؛ این نگرانی از توسعه و گسترش خودروهای چینی با افزایش فعالیت خودروسازان چینی و تداوم واردات این خودروها به کشور با سرعت بالا شکل گرفت؛ این درحالیست که قطعه سازان بارها به صراحت اعلام کردند که هیچگونه مخالفتی با واردات اصولی و از برندهای مختلف و از کشورهای مختلف ندارند و تنها نگران از حضور بی رویه خودروهای چینی که بعضاً کیفیت کافی را ندارند و قطعات آن ها از کیفیت بالا برخوردار نیست و صرفاً به سبب قیمت پایین تر ترویج پیدا کرده اند هستند.
برخی فعالان صنعت قطعه سازی کشور در این خصوص معتقدند که در برهه ای هستیم که وضعیت صنعت خودرو با فشارهایی که از بیرون وارد می شود و از سوی دیگر نفوذکنندگان داخلی زیر ضرب وجود دارد و شرایط به گونه ای است که بگویند صنعتگران داخلی”بلدکار” نیستند و راهکار هم این است که این کار را به دست چینی ها بسپارند؛ قطعا این اتفاق بزرگترین آسیب را به عنوان صنعت قطعه سازی داخلی می زند؛ چرا که چینی ها در وهله اول تنها به دنبال بازار خود هستند و چندان دلسوز بازار داخل ما نیستند. این درحالیست که صنعت قطعه سازی از مهمترین حلقه زنجیره تامین و تولید خودرو به عنوان یکی از مهمترین صنایع کشور و سال ها برای آن زحمت کشیده شده است.
اما راهکار رفع مشکلات صنعت قطعه چیست؟
آنطور که کارشناسان این حوزه تاکید دارند برای برون رفت از این وضعیت اصلاح فوری قیمت قطعات خودرو تأمین کسری نقدینگی قطعه سازان و تسهیل در تخصیص ارز از جمله راهکارهای پیشنهادی است.
همچنین همسان سازی نحوه تعیین قیمت خودرو و مواداولیه آن می تواند به بهبود شرایط کمک کند.
در نهایت می توان اینگونه جمع بندی کرد که صنعت قطعه سازی خودرو در سال ۱۴۰۳ با چالش های جدی مواجه بود که نیازمند توجه ویژه مسئولان و تصمیم گیران است؛ اصلاح سیاست های قیمت گذاری تأمین نقدینگی و تسهیل در تأمین مواداولیه و ارز می تواند به بهبود وضعیت این صنعت و جلوگیری از تعطیلی واحدهای تولیدی و بیکاری گسترده فعالان این صنعت کمک شایانی کند.
پایان خبر گولوپ
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "چالش های قطعه سازان خودرو در سال ۱۴۰۳؛ از تأمین مواد اولیه تا قیمت گذاری دستوری" هستید؟ با کلیک بر روی اقتصادی، ممکن است در این موضوع، مطالب مرتبط دیگری هم وجود داشته باشد. برای کشف آن ها، به دنبال دسته بندی های مرتبط بگردید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "چالش های قطعه سازان خودرو در سال ۱۴۰۳؛ از تأمین مواد اولیه تا قیمت گذاری دستوری"، کلیک کنید.
