خلاصه کتاب دست بزنم به قلیون ( نویسنده رودابه حمزه ای )

کتاب «دست بزنم به قلیون» اثری از رودابه حمزه ای، یکی از اون کتاب های شعریه که با زبانی ساده و کودکانه، به بچه ها یاد میده چطور مراقب خودشون باشن و به چیزای مضر «نه» بگن. این کتاب نه تنها درباره مضرات دخانیات حرف می زنه، بلکه مهارت های مهم زندگی مثل نه گفتن رو هم به بچه ها آموزش میده. داستان هایی شیرین با اشعاری دلنشین، فضایی رو فراهم می کنه که بچه ها بتونن با مفاهیم مهمی مثل سلامتی، انتخاب درست و قاطعیت آشنا بشن.

تا حالا شده به این فکر کنید که چطور میشه موضوعات به ظاهر بزرگ و پیچیده مثل مضرات سیگار و قلیان رو برای بچه های کوچیک توضیح داد؟ یا اصلاً چطور میشه بهشون یاد داد که اگه کسی خواست یه کار اشتباهی رو بهشون یاد بده، چطور محترمانه اما قاطعانه جواب رد بدن؟ خب، دقیقاً همینجاست که کتاب هایی مثل «دست بزنم به قلیون» از رودابه حمزه ای به کمک ما میان. این کتاب فقط یه مجموعه شعر نیست؛ یه راهنمای کوچیک و شیرینه که با زبانی که بچه ها می فهمن و دوست دارن، اونا رو با دنیای اطرافشون آشناتر می کنه و کمک می کنه تا انتخاب های بهتری داشته باشن.

تو دنیای ما که هر روز با چالش های جدیدی روبرو میشیم، آماده کردن بچه ها برای مواجهه با این چالش ها از نون شب هم واجب تره. دخانیات و مضراتش، متاسفانه حتی به دنیای کوچیک بچه ها هم نفوذ کرده و گاهی با ظاهر فریبنده، خودش رو جای یه تفریح جذاب جا می زنه. اینجا وظیفه ما پدر و مادرها، مربی ها و همه کسایی که دغدغه آینده بچه ها رو دارن، اینه که بهشون ابزار و آگاهی بدیم تا بتونن از خودشون محافظت کنن. «دست بزنم به قلیون» دقیقاً همین کار رو می کنه. با تصاویر قشنگ نرگس دلاوری و شعرهای آهنگین رودابه حمزه ای، این کتاب کاری می کنه که بچه ها هم از خوندنش لذت ببرن و هم ناخودآگاه، درس های مهمی یاد بگیرن. این مقاله یه جورایی خلاصه ی همین کتابه، اما نه فقط خلاصه؛ یه نگاه عمیق تره به اینکه چرا این کتاب انقدر مهمه و چطوری می تونه تو تربیت نسل آینده به ما کمک کنه. می خوایم ببینیم چطور رودابه حمزه ای با هنرمندی، تونسته این مفاهیم پیچیده رو برای بچه ها به یه لقمه آماده و شیرین تبدیل کنه.

دست بزنم به قلیون: کتابی که حرف دل بچه هاست!

کتاب «دست بزنم به قلیون» یه مجموعه شعر بامزه و در عین حال آموزنده است که تو ۹ تا شعر مختلف، موضوعات مهمی رو برای بچه ها روشن می کنه. فکرشو بکنید، هر کدوم از این شعرها یه جورایی مثل یه مینی درس زندگیه، اما نه از اون درس های خشک و بی روح مدرسه، بلکه یه درس شیرین که تو قالب شعر و با زبان بچه ها گفته میشه. این کتاب یه جورایی میخواد به بچه ها یاد بده که مواظب خودشون باشن و به چیزایی که براشون ضرر داره، قاطعانه نه بگن. بیایید یه نگاهی به بعضی از این شعرهای دوست داشتنی بندازیم و ببینیم چه پیامی رو قراره به بچه های گلمون منتقل کنن.

پدربزرگ دودی و واقعیت های تلخ شیرین

شعر پدربزرگ دودی یکی از اون شعرهاییه که دل آدمو به درد میاره، اما در عین حال یه حقیقت مهم رو بیان می کنه. این شعر از دید یه بچه، به موضوع سیگار کشیدن بزرگترها می پردازه. بچه ها ذاتاً مهربون و نگران بزرگترهاشون هستن، وقتی می بینن پدربزرگشون سیگار می کشه و سرفه می کنه، دلشون می گیره. این شعر، این حس نگرانی و دلتنگی کودک رو نشون میده و به بزرگترها هم یادآوری می کنه که عادت های اونا چقدر می تونه روی سلامت و حتی احساسات بچه ها تاثیر بذاره. این شعر به بچه ها کمک می کنه تا مضرات سیگار رو از نزدیک و با تاثیراتش روی عزیزترین آدم های زندگیشون ببینن و از همین حالا یه گارد دفاعی در برابرش تو ذهنشون شکل بگیره.

بوس به سیگار: نه گفتن به زبانی قاطع و کودکانه

شعر بوس به سیگار شاید از اسمش بامزه بیاد، اما پیامش کاملاً جدیه. این شعر به بچه ها یاد میده که چطور خیلی قاطع و بدون رودربایستی، به سیگار و هر چیز دیگه ای که براشون ضرر داره، نه بگن. تو این شعر، سیگار یه جورایی شخصیت منفی داستانه که بچه ها با یه بوس به سیگار محترمانه اما قاطع، ازش دوری می کنن. این روش، یه جور آموزش عملی برای مهارت نه گفتن هست که خیلی برای آینده بچه ها مفیده. وقتی یه نفر بهشون پیشنهاد یا اصرار به کار اشتباهی رو می کنه، این شعر بهشون نشون میده که چطور با اعتماد به نفس و با یه جمله ساده، از خودشون محافظت کنن.

پدربزرگ دوست من: احترام با چاشنی مقاومت سالم

شاید براتون سوال پیش بیاد که چطور میشه هم به بزرگترها احترام گذاشت و هم حرف حق رو زد؟ شعر پدربزرگ دوست من دقیقاً همین مسئله رو حل می کنه. این شعر به بچه ها یاد میده که می تونن پدربزرگ یا هر بزرگتر دیگه ای رو دوست داشته باشن، حتی اگه اون بزرگتر عادت های مضری مثل سیگار کشیدن داشته باشه. اما این دوست داشتن به این معنی نیست که بچه ها هم باید اون عادت ها رو قبول کنن یا ازشون تقلید کنن. این شعر به بچه ها این قدرت رو میده که با عشق و احترام به بزرگترهاشون، مرزهای خودشون رو مشخص کنن و به کارهایی که برای خودشون خوب نیست، تن ندن. این یه آموزش عالی برای روابط سالمه که هم احترام رو حفظ می کنه و هم از سلامت فردی دفاع می کنه.

یک نه جانانه: قدرت یک کلمه کوچک اما بزرگ

شاید یکی از مهمترین درس هایی که دست بزنم به قلیون به بچه ها میده، همین مفهوم یک نه جانانه باشه. این شعر به طور کلی درباره اهمیت مهارت نه گفتن حرف می زنه. نه فقط در مورد سیگار و قلیان، بلکه در مورد هر پیشنهاد یا کاری که ممکنه برای کودک خطرناک یا نامناسب باشه. تو دنیای امروز که بچه ها تو معرض پیشنهادهای مختلفی قرار می گیرن، داشتن این مهارت برای محافظت از خودشون حیاتیه. این شعر بهشون یاد میده که نه گفتن ضعف نیست، بلکه یه قدرت بزرگه که اونا رو از آسیب ها دور نگه می داره. اینکه آدم بتونه بدون ترس و با قاطعیت بگه نه، یه مهارت اجتماعیه که باید از بچگی تمرین بشه.

رودابه حمزه ای در کتاب دست بزنم به قلیون با هنرمندی خاصی، نه تنها مضرات دخانیات را به زبان کودکانه بیان می کند، بلکه مهمتر از آن، به کودکان مهارت حیاتی نه گفتن را می آموزد؛ مهارتی که سدی محکم در برابر آسیب های اجتماعی آینده آن هاست.

دست بزنم به قلیون: وقتی قلیان هم می شود خط قرمز!

شعر اصلی کتاب، یعنی دست بزنم به قلیون، مستقیماً روی موضوع قلیان تمرکز می کنه. این روزها قلیان متاسفانه بین بعضی از نوجوانان و حتی جوانان عادی شده و گاهی هم به چشم تفریح و سرگرمی بهش نگاه میشه. این شعر به بچه ها نشون میده که قلیان هم مثل سیگار، مضرات خودش رو داره و اصلاً نباید بهش نزدیک بشن. رودابه حمزه ای با انتخاب این عنوان، به طور صریح و مستقیم به این موضوع مهم پرداخته و به بچه ها هشدار میده که مراقب باشن و گول ظاهر فریبنده قلیان رو نخورن. این شعر یه جورایی تابوی قلیان بی ضررتر از سیگاره رو می شکنه و بچه ها رو آگاه می کنه.

اشعار دیگر: از تصمیم غلط تا دوستی گرگ و بره

غیر از این شعرهای معروف، کتاب شامل شعرهای دیگه ای مثل تصمیم غلط، جوجه ها عاقلن، بهشته یا جهنم و دوستی گرگ و بره هم هست. این اشعار هر کدوم به نوعی، درس های زندگی رو به بچه ها یاد میدن. مثلاً تصمیم غلط درباره پیامدهای انتخاب های اشتباه حرف می زنه، جوجه ها عاقلن اهمیت عاقل بودن و فکر کردن قبل از انجام کارها رو نشون میده. بهشته یا جهنم می تونه درباره اهمیت محیط زندگی سالم و پیامدهای آلودگی یا کارهای مضر باشه، و دوستی گرگ و بره هم می تونه به بچه ها درباره انتخاب دوستان خوب و دوری از دوستی های خطرناک آموزش بده. خلاصه که هر صفحه از این کتاب یه پیام ارزشمند رو تو دل خودش داره.

پیام کلی کتاب: آگاهی و انتخاب های سالم

در مجموع، پیام اصلی کتاب دست بزنم به قلیون اینه که بچه ها باید آگاه باشن و خودشون برای سلامتی و آینده شون انتخاب های درستی انجام بدن. کتاب با ترکیب هوشمندانه شعر و تصویر، کودکان رو به سمت تفکر نقادانه سوق میده. یعنی به جای اینکه فقط بهشون بگه این کار بده، بهشون کمک می کنه تا خودشون متوجه بشن چرا یه کاری بده و چطور باید در برابرش واکنش نشون بدن. این یه رویکرد خیلی قدرتمنده که مهارت های حل مسئله رو هم تو بچه ها تقویت می کنه.

چرا باید دست بزنم به قلیون رو تو کتابخونه هر خونه ای داشت؟

شاید فکر کنید خب، کتاب های زیادی برای بچه ها هست، این یکی چه فرقی می کنه؟ اما واقعیت اینه که دست بزنم به قلیون یه جایگاه خاص داره. این کتاب فراتر از یه سرگرمی ساده ست؛ یه ابزار آموزشی قدرتمند برای پدر و مادرها و مربی هاست. بیایید ببینیم چرا این کتاب اینقدر ضروریه و چرا باید حتماً یکی ازش تو خونه یا کلاس درسمون داشته باشیم.

مفاهیم سنگین، با زبانی به شیرینی شعر

مضرات دخانیات، مهارت نه گفتن، انتخاب های درست و غلط؛ اینا مفاهیمی هستن که ممکنه برای بزرگترها هم سنگین و پیچیده به نظر بیان، چه برسه به بچه های کوچیک. اما رودابه حمزه ای تو این کتاب، یه جادوی واقعی کرده. اون تونسته این مفاهیم رو به زبانی انقدر ساده، آهنگین و شیرین بیان کنه که بچه ها نه تنها متوجهش بشن، بلکه باهاش ارتباط برقرار کنن و تو ذهنشون حک بشه. شعرخوانی برای بچه ها یه تجربه دلنشینه و وقتی پیام های مهمی تو دل این شعرها باشه، تاثیرش چند برابر میشه. این کتاب به بچه ها کمک می کنه که بدون اینکه احساس کنن دارن درس می خونن، یه عالمه چیزای مهم یاد بگیرن.

سپر دفاعی برای بچه ها: آموزش نه گفتن واقعی

تو این دوره و زمونه که بچه ها تو سنین پایین تر با چیزهای مختلفی مواجه میشن که ممکنه براشون مضر باشه، آموزش مهارت نه گفتن مثل یه سپر دفاعیه. این کتاب فقط بهشون نمیگه سیگار بده، بلکه بهشون یاد میده چطور وقتی کسی چیزی رو بهشون پیشنهاد داد که دوست ندارن یا براشون ضرر داره، محترمانه اما قاطعانه جواب رد بدن. این مهارت برای محافظت از بچه ها در برابر آسیب های اجتماعی، سوءاستفاده ها و حتی تصمیمات نادرست دوستانشون، خیلی خیلی مهمه. دست بزنم به قلیون یه جورایی به بچه ها اعتماد به نفس میده که از خودشون دفاع کنن و به انتخاب های خودشون پایبند باشن.

پیشگیری بهتر از درمان: آگاهی از همین بچگی!

همه می دونیم که پیشگیری همیشه بهتر از درمانه. وقتی از همون بچگی، یه آگاهی اولیه نسبت به مضرات دخانیات و انتخاب های سالم تو ذهن بچه ها کاشته میشه، اونا تو آینده خیلی کمتر در معرض خطر قرار می گیرن. این کتاب یه جورایی واکسینه کردن ذهن بچه ها در برابر آسیب هاییه که ممکنه تو آینده باهاش روبرو بشن. وقتی یه کودک با مفهوم ضرر سیگار یا قلیان آشنا میشه، حتی اگه بعداً تو محیطی قرار بگیره که این چیزها وجود دارن، احتمال اینکه به سمتشون بره خیلی کمتر میشه، چون یه آگاهی اولیه تو ذهنش شکل گرفته.

دریچه ای برای گفتگوهای پدر و مادرانه

گاهی اوقات صحبت کردن با بچه ها درباره موضوعات حساس مثل سیگار و قلیان، برای پدر و مادرها سخته. نمی دونن از کجا شروع کنن یا چطور این موضوع رو به زبانی ساده و قابل فهم توضیح بدن. این کتاب دقیقاً این پل ارتباطی رو ایجاد می کنه. با خوندن اشعار این کتاب، یه فضای باز و دوستانه برای گفتگو بین والدین و فرزندان ایجاد میشه. بچه ها خودشون سوال می پرسن، کنجکاو میشن و پدر و مادرها هم می تونن با استفاده از داستان ها و اشعار کتاب، توضیح های لازم رو بدن. این تعامل، باعث میشه بچه ها احساس کنن تنها نیستن و می تونن درباره هر چیزی با پدر و مادرشون حرف بزنن.

راهنمایی برای زندگی سالم تر

در نهایت، دست بزنم به قلیون یه راهنما برای ترویج سبک زندگی سالمه. این کتاب به طور غیرمستقیم، بچه ها رو تشویق می کنه که از خودشون مراقبت کنن، به سلامت جسم و روانشون اهمیت بدن و انتخاب هایی انجام بدن که براشون بهترین باشه. این کتاب فقط به یه موضوع خاص نمی پردازه، بلکه یه دید کلی از اهمیت سلامتی و انتخاب های صحیح به بچه ها میده و اونا رو برای یه زندگی سالم تر آماده می کنه.

این کتاب برای کی خوبه؟ (گروه سنی ب و شاید هم بزرگترها!)

هر کتابی برای خودش مخاطب خاصی داره و «دست بزنم به قلیون» هم از این قاعده مستثنی نیست. اما این کتاب یه ویژگی جالب داره؛ در حالی که برای یه گروه سنی خاص طراحی شده، می تونه برای گروه های دیگه هم خیلی مفید باشه. بیایید دقیق تر ببینیم این کتاب به درد کی می خوره و چطور میشه ازش بهترین استفاده رو برد.

بچه های ۷ تا ۹ سال: بهترین زمان برای شروع

طبق مشخصات کتاب و نظر متخصصان، این کتاب بیشتر برای کودکان گروه سنی «ب» مناسبه. یعنی بچه هایی که حدوداً ۷ تا ۹ سال دارن. چرا این سن؟ چون تو این سن، بچه ها دیگه از مرحله کاملاً کودکانه و داستان های صرفاً فانتزی فاصله گرفتن و کم کم دارن با واقعیت های اطرافشون آشنا میشن. اونا کنجکاو میشن و سوالاتی درباره چیزهایی که می بینن، می پرسن. از طرفی، هنوز تو سن حساسی هستن که آموزش های پایه و شکل گیری عادت های خوب، تاثیر عمیقی روی آینده شون داره. آموزش مهارت «نه گفتن» و آگاهی بخشی درباره مضرات دخانیات تو این سن، مثل یه دونه ای می مونه که تو خاک حاصلخیز کاشته میشه و تو آینده به یه درخت تنومند تبدیل میشه.

تو این سن، بچه ها شروع به تعاملات اجتماعی بیشتری با همسالان و افراد بیرون از خانواده می کنن. این کتاب کمک می کنه تا اونا از همون اول، ابزارهای لازم برای محافظت از خودشون در برابر پیشنهادهای نادرست رو داشته باشن و به راحتی تحت تاثیر قرار نگیرن. این بهترین فرصته که با یه زبان ساده و دوستانه، این مفاهیم رو بهشون یاد بدیم.

چطور از این کتاب استفاده کنیم؟ راهکارهای پدر و مادرهای دانا و مربیان کاربلد

فقط خریدن و دادن کتاب دست بچه، کافی نیست. برای اینکه این کتاب بیشترین تاثیر رو داشته باشه، باید یه کوچولو خلاقیت به خرج بدیم و ازش یه ابزار تعاملی بسازیم. اینجا چند تا پیشنهاد عملی برای والدین و مربیان داریم:

• شعرخوانی نمایشی: سعی کنید شعرها رو با لحن های مختلف، با هیجان و شاید حتی با حرکات نمایشی برای بچه ها بخونید. این کار باعث میشه بچه ها بیشتر درگیر بشن و از شعرخوانی لذت ببرن. مثلاً وقتی شعر «بوس به سیگار» رو می خونید، می تونید با یه حرکت دست، بوس فرضی به سیگار بدید و با لبخند اونو رد کنید!
• نقاشی مرتبط: بعد از خوندن هر شعر، از بچه ها بخواهید نقاشی بکشن که حس و حالشون رو نسبت به اون شعر نشون بده. مثلاً بعد از شعر «پدربزرگ دودی»، ممکنه یه نقاشی از پدربزرگ با یه ابر دود ببینید، یا بعد از «یک نه جانانه»، یه بچه قوی که داره «نه» میگه. این کار خلاقیتشون رو تقویت می کنه و به شما هم نشون میده که چقدر مفهوم شعر رو درک کردن.
• بحث و گفتگو: مهمترین قسمت، همین گفتگوعه. بعد از خوندن شعرها، سوالاتی از بچه ها بپرسید: اگه یکی بهت قلیون تعارف کنه، چی می گی؟، چرا پدربزرگ تو شعر دوده؟، چه چیزای دیگه ای هست که باید بهش نه بگیم؟ این سوالات، دریچه ای رو برای گفتگوی عمیق تر باز می کنه و به بچه ها کمک می کنه تا مفاهیم رو تحلیل کنن و تو ذهنشون تثبیت بشه.
• بازی و نقش آفرینی: می تونید یه بازی ساده راه بندازید که توش یه نفر نقش اون کسی رو بازی می کنه که پیشنهاد اشتباه میده و یه نفر هم نقش کودکی رو که باید «نه» بگه. این تمرین عملی، اعتماد به نفس بچه ها رو برای مواجهه با موقعیت های مشابه تو دنیای واقعی بالا می بره.

خلاصه اینکه، این کتاب یه بذر کوچیکه که اگه به درستی کاشته و آبیاری بشه، می تونه یه آینده سالم تر و آگاه تر رو برای بچه هامون رقم بزنه.

از قلم رودابه حمزه ای تا رنگ های نرگس دلاوری: یه اثر هنری تمام عیار!

وقتی صحبت از کتاب کودک میشه، نمی تونیم فقط به محتواش بسنده کنیم. زبان، تصویرگری و حتی ناشر، همه و همه دست به دست هم میدن تا یه کتاب به دل بچه بشینه و پیامش رو درست منتقل کنه. «دست بزنم به قلیون» تو این زمینه یه اثر هنری تمام عیاره که هر کدوم از این عناصر رو با بهترین کیفیت کنار هم آورده.

جادوی قلم رودابه حمزه ای: وزن و آهنگ در خدمت آموزش

رودابه حمزه ای رو میشه یکی از اون شاعران با دغدغه دونست که کلمات رو مثل خمیر بازی تو دستش می گیره و باهاشون جادو می کنه. شعرهای این کتاب روان، آهنگین و پر از لطافت هستن. این سه ویژگی برای شعر کودک حیاتیه. وقتی یه شعر روانه، بچه به راحتی می تونه دنبالش کنه و خسته نمیشه. وقتی آهنگین باشه، تو ذهن بچه می مونه و حتی میشه باهاش آواز خوند یا ریتم گرفت. و لطافت هم که باعث میشه پیام های کتاب، حتی اون هایی که کمی جدی هستن، با مهربانی و بدون ترس و وحشت به بچه منتقل بشن. رودابه حمزه ای تو این کتاب نشون میده که چطور میشه مفاهیم سنگین رو با کلمات ساده و وزن مناسب، برای بچه ها قابل فهم و دوست داشتنی کرد. اگه به آثار دیگه اش مثل «دست بزنم به کبریت» یا «دست بزنم به چاقو» هم نگاه کنید، می بینید که یه خط فکری مشخص تو کارهاش هست: آموزش مهارت های زندگی و آگاهی بخشی به کودکان، با زبانی شیوا و آهنگین.

نرگس دلاوری و دنیای رنگین تصاویر

تصویرگر کتاب، نرگس دلاوری، هم سنگ تموم گذاشته. کتاب های کودک بدون تصویر، مثل غذای بی نمکه! تصاویر نرگس دلاوری نه تنها رنگارنگ و جذابن، بلکه خودشون یه بخش از داستان رو روایت می کنن. مثلاً وقتی بچه شعر «پدربزرگ دودی» رو می خونه و تصویر یه پدربزرگ رو می بینه که تو دود سیگار گم شده، تاثیر شعر چندین برابر میشه. تصاویر این کتاب به بچه ها کمک می کنه تا مفاهیم رو بهتر تجسم کنن و با شخصیت ها و موقعیت ها ارتباط برقرار کنن. یه تصویرگر خوب مثل نرگس دلاوری، با استفاده از رنگ ها و فرم ها، احساسات رو به تصویر می کشه و پیام های کتاب رو تقویت می کنه.

انتشارات سوره مهر: کیفیت و دغدغه فرهنگی

ناشر کتاب، انتشارات سوره مهر، هم از اون ناشرهاییه که تو زمینه تولید محتوای ارزشمند برای کودکان، اسم و رسم داره. سوره مهر همیشه به کیفیت محتوا، چاپ و تصویرگری اهمیت میده و کتاب هایی رو منتشر می کنه که علاوه بر جذابیت، محتوای غنی و آموزنده دارن. وقتی یه کتاب از یه ناشر معتبر مثل سوره مهر باشه، خیال آدم از بابت کیفیت و اعتبارش راحته. این انتشارات با انتخاب موضوعات نوآورانه و همکاری با نویسندگان و تصویرگران برجسته، نقش مهمی تو غنی سازی ادبیات کودک ایران داره.

موضوعی که تا حالا کمتر بهش پرداخته شده بود: نوآوری دست بزنم به قلیون

شاید مهمترین ویژگی این کتاب، نوآوری تو موضوعشه. راستش رو بخواید، تو ادبیات کودک ما، کمتر کتابی پیدا میشه که به طور مستقیم و صریح به موضوع سیگار و قلیان بپردازه. اکثر کتاب ها معمولاً روی موضوعات کلی تر مثل ادب، دوستی، یا حیوانات تمرکز دارن. اما دست بزنم به قلیون این تابو رو می شکنه و به یه نیاز واقعی جامعه و خانواده ها پاسخ میده. پرداختن به این موضوع حساس، اون هم با زبانی انقدر ظریف و کودکانه، نشون دهنده درایت و شجاعت نویسنده و ناشر هست. این نوآوری باعث میشه کتاب «دست بزنم به قلیون» یه جایگاه ویژه تو کتابخونه هر خانواده ای داشته باشه.

نگاهی نزدیک تر به خالقان این اثر ماندگار

پشت هر اثر هنری و هر کتاب موفقی، افرادی با استعداد و متعهد ایستادند. دست بزنم به قلیون هم از این قاعده مستثنی نیست و حاصل تلاش و ذوق دو هنرمند برجسته در حوزه ادبیات و هنر کودک است: رودابه حمزه ای به عنوان نویسنده و نرگس دلاوری به عنوان تصویرگر.

رودابه حمزه ای: شاعری با دغدغه های تربیتی

رودابه حمزه ای، متولد سال ۱۳۴۳، یکی از شاعران پرکار و موفق در حوزه ادبیات کودک و نوجوان کشور ماست. آنچه آثار او را از دیگران متمایز می کند، نه تنها تسلطش بر زبان و وزن شعر، بلکه دغدغه های عمیق تربیتی و آموزشی اوست. او شاعری است که می خواهد با کلماتش، بذر آگاهی و مهارت را در دل کودکان بکارد. آثار او تنها برای سرگرمی نیستند؛ هر شعر و هر کتابش حاوی پیامی ارزشمند و کاربردی برای زندگی کودکان است.

فلسفه کاری رودابه حمزه ای بر این اصل استوار است که می توان مفاهیم پیچیده و حتی هشدارهای مهم را با زبانی ساده، لطیف و در قالب داستان و شعر به کودکان آموخت. او به خوبی می داند که ذهن کودک با قصه و خیال تغذیه می شود و آموزش های مستقیم و خشک، برای او جذابیت چندانی ندارد. به همین دلیل، او با استفاده از تخیل، شخصیت پردازی های کودکانه و موقعیت های آشنا برای بچه ها، پیام های خود را به بهترین شکل ممکن منتقل می کند.

غیر از دست بزنم به قلیون، رودابه حمزه ای آثار دیگری نیز در همین راستا دارد که نشان دهنده تمرکز او بر آموزش مهارت های زندگی و ایمنی به کودکان است. از جمله این آثار می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دست بزنم به کبریت: این کتاب نیز همانند دست بزنم به قلیون به آموزش خطرات کبریت و آتش سوزی به کودکان می پردازد و اهمیت نه گفتن به کنجکاوی های خطرناک را گوشزد می کند.
• دست بزنم به چاقو: در این کتاب، رودابه حمزه ای با زبانی مشابه، به کودکان در مورد خطرات اشیاء تیز و برنده مانند چاقو هشدار می دهد و آموزش های لازم برای ایمنی در آشپزخانه یا هنگام استفاده از ابزار را ارائه می دهد.
• مجموعه ای از مهربانی و ماهی عروس نداره: این آثار و دیگر کتاب های او نیز هر کدام به جنبه ای از رشد شخصیتی، عواطف و روابط اجتماعی کودکان می پردازند.

رودابه حمزه ای با این رویکرد ثابت و هدفمند، جایگاه ویژه ای در ادبیات کودک و نوجوان ایران پیدا کرده و آثار او به ابزاری مطمئن برای والدین و مربیان تبدیل شده است.

نرگس دلاوری: نقاش دنیای کودکان

در کنار قلم توانا، نقش تصویرگری بی نظیر نرگس دلاوری (متولد ۱۶ خرداد ۱۳۵۷) در جذابیت و تاثیرگذاری کتاب دست بزنم به قلیون غیرقابل انکار است. تصویرگران کتاب کودک، هنرمندانی هستند که با قلم و رنگ هایشان، دنیای درون متن را برای کودکان زنده می کنند و به مفاهیم انتزاعی، جان می بخشند.

سبک تصویرگری نرگس دلاوری، با رنگ های شاد و شخصیت های بامزه و دوست داشتنی، کاملاً با ذهن کودکانه هماهنگ است. او توانایی خاصی در انتقال احساسات و موقعیت ها از طریق تصاویر دارد. مثلاً حالات چهره شخصیت ها، حرکات بدن و حتی پس زمینه های نقاشی های او، هر کدام حامل پیامی هستند که به درک بهتر داستان و شعر کمک می کنند. وقتی بچه ها تصویری از یک پدر بزرگ سرفه کنان یا یک کودک قاطع که می گوید نه را می بینند، مفهوم شعر به شکلی عمیق تر در ذهنشان نقش می بندد.

تصاویر او نه تنها مکمل متن هستند، بلکه در برخی موارد، خودشان به تنهایی داستان می گویند. این هماهنگی بین متن و تصویر، دست بزنم به قلیون را به یک تجربه بصری و شنیداری کامل برای کودکان تبدیل کرده است. او نیز مانند رودابه حمزه ای، در دیگر کتاب های کودک از جمله گنجشک و پنبه دانه، کشاورز پیر و خرس قهوه ای، کلیله و دمنه، دست بزنم به کبریت و دم پیشی همکاری داشته که نشان دهنده مهارت و تجربه بالای او در این زمینه است.

تیم نویسنده و تصویرگر دست بزنم به قلیون با همکاری هنرمندانه خود، اثری خلق کرده اند که هم از نظر محتوایی غنی است و هم از نظر بصری جذاب و دلنشین، و این رمز موفقیت و ماندگاری آن در ذهن کودکان و خانواده هاست.

حرف آخر: دست بزنم به قلیون، نه یک کتاب، که یک همیار تربیتی!

خب، رسیدیم به خط پایان این مسیر شیرین و آموزنده. راستش را بخواهید، دست بزنم به قلیون از رودابه حمزه ای، فراتر از یک کتاب ساده شعر برای کودکان است. این اثر، یک همیار تربیتی واقعی برای پدر و مادرها، مربیان و هر کسی است که دغدغه تربیت نسلی آگاه، مسئولیت پذیر و قدرتمند را دارد. در دنیای پرچالش امروز، جایی که کودکان از سنین پایین با مسائل و وسوسه های مختلفی روبرو می شوند، داشتن ابزارهایی برای آگاهی بخشی و آموزش مهارت های زندگی، دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است.

این کتاب با زبانی که کودکان درک می کنند و دوست دارند، به آن ها یاد می دهد که چطور از خودشان مراقبت کنند، به خطرات نه بگویند و انتخاب های درستی برای سلامتی و آینده شان داشته باشند. اشعار دلنشین و تصاویر جذاب، این مسیر آموزشی را نه تنها موثر، بلکه لذت بخش می کند. یادمان باشد، بهترین زمان برای کاشت بذر آگاهی و مهارت، همان سال های کودکی است. وقتی بچه ها از همان ابتدا با مفاهیم سلامتی و قدرت نه گفتن آشنا می شوند، در آینده سدهای محکمی در برابر آسیب های اجتماعی خواهند داشت.

پس، اگر به دنبال یک ابزار موثر و دوست داشتنی برای آموزش فرزندانتان هستید، اگر می خواهید با آن ها درباره موضوعات مهم زندگی صحبت کنید و بستری برای گفتگوهای صمیمانه فراهم آورید، «دست بزنم به قلیون» قطعاً انتخاب هوشمندانه ای است. با تهیه این کتاب، نه تنها به کتابخانه کودکتان یک اثر ارزشمند اضافه می کنید، بلکه گامی مهم در جهت تربیت نسلی برمی دارید که می تواند آگاهانه انتخاب کند، با اعتماد به نفس نه بگوید و مسئولیت سلامتی و آینده اش را به عهده بگیرد.

بیایید همه با هم، برای ساختن آینده ای روشن تر برای فرزندانمان تلاش کنیم.