قیصر امین پور از معدود شاعران معاصر بعد از انقلاب است که تقریباً برای هر مضمونی و هر مخاطبی شعر سروده؛ از جنگ، دفاع و مقاومت گرفته تا عشق و عرفان. یکی از مضامین پررنگ در شعر قیصر امین پور، دفاع از مظلومان، به ویژه مردم فلسطین است. از این رو مقالات پژوهشی متعددی درباره این مضمون در شعر قیصر امین پور و تطبیق با آن شعر شاعران آزادی خواه دیگر کشورها از جمله فلسطین، عراق و سوریه نوشته شده است.
به گزارش گولوپ، روزنامه خراسان نوشت: «چه اسفندها… آه!/ چه اسفندها دود کردیم!/ برای توای روز اردیبهشتی/ که گفتند: این روزها می رسی/ از همین راه». امروز، دوم اردیبهشت ماه، سالروز تولد شاعر محبوب معاصر، قیصر امین پور است؛ شاعری که با همه عناصر طبیعت از درخت، برگ و باران تا گل و چشمه و رود حرف می زد و صدایشان را می شنید؛ شاعری که در وصف صلح و آشتی شعر می سرود و وقتی که حرف از دفاع از میهن و ملیت بود، عقب نمی کشید و نوای دفاع از وطن سر می داد.
قیصر امین پور از معدود شاعران معاصر بعد از انقلاب است که تقریباً برای هر مضمونی و هر مخاطبی شعر سروده؛ از جنگ، دفاع و مقاومت گرفته تا عشق و عرفان. یکی از مضامین پررنگ در شعر قیصر امین پور، دفاع از مظلومان، به ویژه مردم فلسطین است. از این رو مقالات پژوهشی متعددی درباره این مضمون در شعر قیصر امین پور و تطبیق با آن شعر شاعران آزادی خواه دیگر کشورها از جمله فلسطین، عراق و سوریه نوشته شده است. علاوه بر این، با توجه به تاکید مقام معظم رهبری در دیدار با شاعران درباره اهمیت ترجمه اشعار فارسی به زبان های دیگر، شعر قیصر امین پور از جمله آثار شعر معاصر فارسی است که تاکنون به زبان های عربی، انگلیسی، چینی و ارمنی ترجمه شده است و این می تواند گام مهمی در شناساندن بزرگان ادبیات معاصر ما به مخاطبان جهانی باشد.
پایداری و مقاومت در شعر قیصر
مرتضی کاخی، شاعر و منتقد ادبی و از دوستان قیصر امین پور او را ملک الشعرای جنگ نامیده است؛ به این دلیل که او در سال های دفاع مقدس، شعرش را در خدمت دفاع از میهن و خاک و حمایت از رزمندگان کشورمان به کار گرفت و تا آن جا که می توانست در این زمینه اشعار ماندگاری از خود به جا گذاشت. البته قیصر همان قدر که برای جنگ شعر سرود، شاعر صلح و آشتی هم بود و در حماسی ترین اشعارش هم می توان ردپایی از صلح طلبی را دید. به نمونه ای از اشعار قیصر با مضمون دفاع مقدس توجه کنید:
«ناگه رجز هجوم خواندند/ بر گرده گردباد راندند/ شستند به خون شب زمین را/ شمشیر به آسمان رساندند/ ماندند به عهد خویش و رفتند/ رفتند ولی همیشه ماندند». دفترهای شعر «آینه های ناگهان»، «تنفس صبح»، «گل ها همه آفتابگردانند» و «دستور زبان عشق» از جمله آثاری هستند که علاوه بر دیگر اشعار قیصر امین پور با مضامین عاشقانه و عارفانه، اشعار او درباره جنگ و دفاع مقدس را هم دربرگرفته اند؛ اما دفاع مقدس و جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، تنها مضمون اشعار قیصر امین پور در حوزه ادبیات پایداری و مقاومت نیست. قیصر امین پور از جمله شاعران معاصر ایرانی است که به مسیله فلسطین و جنایت های رژیم صهیونیستی علیه فلسطینی ها بی تفاوت نبوده و درباره مقاومت مردم مظلوم فلسطین نیز شعر سروده است. یکی از اشعار قیصر امین پور درباره این موضوعی غزلی است که با روایت استعاری سراغ مسیله فلسطین می رود و دو بیت آغازین آن از این قرار است: «در انتهای کوچه شب زیر پنجره/ قومی نشسته خیره به تصویر پنجره/ این سوی شیشه شیون باران و خشم باد/ در پشت شیشه بغض گلوگیر پنجره».
پیوند شعر قیصر با شاعر شهید فلسطین
قیصر امین پور، از 20 سالگی اتفاقات ریزو درشت جنگ را شاهد بود و در آن شرکت داشت. کمال ناصر، شاعر، نمایشنامه نویس، سیاست مدار و از رهبران انقلاب فلسطین نیز در سال 1225 م. در شهر غزه متولّد شد. او از کودکی شاهد جنگ در فلسطین بود و از همان زمان سرودن شعر را آغاز کرد و در نهایت سال 1273 میلادی، زمانی که در آپارتمان خود مشغول جمع آوری شعری به نام فلسطین بود تا در بزرگداشت امین نخله (شاعر) بخواند، یک گروه تروریستی صهیونیست او را در خانه اش تیرباران کردند و 10 گلوله به دهانش شلیک کردند. درباره شباهت زندگی دو شاعر باید گفت آن ها شاعر مقاومت و محبوب دوران خود هستند که اخلاق و کردارشان را ستوده اند و مورد تمجید بزرگان ادبیات معاصر خود قرار گرفته اند. همچنین اتفاقات مهمی چون حمله رژیم بعث عراق به سرزمین ما و اشغال فلسطین با بیان رسای ادبی، شعری را به تصویر کشیده و موجب آفرینش آثاری بدیع در ادبیات دو ملّت شده اند. آن ها به روشنی، اندیشه هایشان را در شعرهای خود منعکس نموده و رهبران خود را به عنوان راهبر مقاومت، ستایش کرده اند. در جایی که قیصر این گونه درباره رشادت رزمندگان در سال های دفاع مقدس سروده: «مپرس از دل خود “لاله ها چرا رفتند “/ که بوی کافری از سوال می آید/ به لحظه لحظه این روزهای سرخ قسم/ که بوی سبزترین فصل سال می آید»، کمال ناصر، شاعر اهل فلسطین هم این طور می گوید: «و ما، اگر نیروهای دشمن بر ما چیره شوند و مردم در خانه هایشان شیون و ناله کنند، همانا ما برای بزرگی هستیم یا مرگ، هر دو بر بزرگی الهام می شوند».
جلوه های شباهت شعر امین پور با معین بسیسو، شاعر غزه
یکی دیگر از شاعران فلسطینی که شعر قیصر امین پور با اشعار او اشتراک مضمونی دارد، معین توفیق بسیسو، متولد غزه در سال 1926 میلادی است. او در جوانی وارد فعالیت های سیاسی شد و عمرش را وقف آموزگاری و شعر کرد. در مقاله ای پژوهشی به اشتراکات دو چکامه «الصوت مایزال» از معین بسیسو و «شعری برای جنگ» از قیصر امین پور پرداخته شده است. طبق این مقاله در این دو شعر، شاعران به توصیف شهرهای خود در زمان جنگ پرداخته و دو تصویر متفاوت از مردم میهن خویش را در رویارویی با متجاوزان پدیدار می سازند؛ یکی تصویر مردمی که به خاطر دفاع از مرز و بوم و ارزش های خویش، طعم جنگ را چشیدند و جامه سرخ شهادت پوشیدند و دیگر تصویر مردمی که چشم بر رخدادهای تلخ و ناگوار جنگ فرو بسته و به کنج عزلت خویش خزیدند. از دیگر شاعران مقاومت که اشعارشان با شعر قیصر امین پور پیوند دارد، می توان به شاعرانی مانند محمود درویش و بدر شاکر السیاب اشاره کرد.
منابع:
1-مقاله «بررسی تطبیقی ژرف اندیشی در شعر محمود درویش و قیصر امین پور»، فصلنامه نقد و ادبیات تطبیقی، سال اول، شماره 2، تابستان 1390
2-مقاله «نگاهی تطبیقی بر ادبیات مقاومت و پایداری در شعر قیصر امین پور و کمال ناصر»، فصلنامه علمی جستارنامه ادبیات تطبیقی، سال ششم، شماره 21، پاییز 1401
3-مقاله «بررسی شعر مقاومت معین بسیسو و قیصر امین پور»، همایش ملی ادبیات تطبیقی
مقاله «بررسی و تطبیق اندیشه های اجتماعی در شعر بدر شاکر السیاب و قیصر امین پور»، مجله ادبیات تطبیقی، 4-پاییز و زمستان 1394، شماره 13
پایان خبر گولوپ
آیا شما به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد "جلوه جهانی شعر «قیصر» – گولوپ" هستید؟ با کلیک بر روی عمومی، به دنبال مطالب مرتبط با این موضوع هستید؟ با کلیک بر روی دسته بندی های مرتبط، محتواهای دیگری را کشف کنید. همچنین، ممکن است در این دسته بندی، سریال ها، فیلم ها، کتاب ها و مقالات مفیدی نیز برای شما قرار داشته باشند. بنابراین، همین حالا برای کشف دنیای جذاب و گسترده ی محتواهای مرتبط با "جلوه جهانی شعر «قیصر» – گولوپ"، کلیک کنید.